Vì sao nhiều Dev code rất giỏi nhưng mãi không lên Senior?

1. Senior không phải là “người code nhiều nhất team”

Một hiểu lầm phổ biến:

“Senior là người code nhanh nhất, xử lý task khó nhất.”

Sai – hoặc ít nhất là chưa đủ.

Senior là người:

• Nhìn thấy vấn đề trước khi nó thành bug

• Thiết kế giải pháp dễ bảo trì cho 1–2 năm sau

• Giảm rủi ro cho cả team, chứ không chỉ hoàn thành task cá nhân

👉 Nếu bạn chỉ tập trung:

• Hoàn thành ticket của mình

• Fix bug khi được giao

• Viết code “chạy được”

… thì bạn đang làm rất tốt vai trò Middle Dev, chứ chưa phải Senior.

2. Code giỏi nhưng không hiểu “bức tranh lớn”

Nhiều dev rất mạnh về:

• Algorithm

• Clean code

• Framework

Nhưng lại mơ hồ về:

• Hệ thống đang phục vụ business gì

• Luồng dữ liệu end-to-end

• Vì sao feature này có hoặc không nên làm

Senior Dev không hỏi:
❌ “Task này làm thế nào?”
Senior hỏi:
✅ “Có nên làm task này theo cách này không?”

Nếu bạn:

• Không quan tâm tới business

• Chỉ nhận yêu cầu rồi làm

• Không đặt câu hỏi ngược lại cho BA/PM

👉 Bạn đang bị “đóng khung” là dev thực thi, không phải dev dẫn dắt.

3. Né tránh trách nhiệm thay vì gánh trách nhiệm

Một dấu hiệu rất rõ khiến dev không lên Senior:

“Phần này của anh A”
“Cái này do BA đặc tả chưa rõ”
“Em chỉ làm theo yêu cầu”

Senior Dev không tìm người để đổ lỗi, mà tìm cách:

• Vá lỗ hổng quy trình

• Đề xuất cải tiến

• Nhận trách nhiệm khi hệ thống có vấn đề

Không ai đòi Senior phải hoàn hảo, nhưng bắt buộc phải có tinh thần ownership.

4. Kỹ năng giao tiếp yếu – điểm trừ chí mạng

Bạn có thể code rất hay, nhưng nếu:

• Không giải thích được solution cho người khác

• Không review code hiệu quả

• Không biết phản biện mà vẫn giữ được sự chuyên nghiệp

👉 Team Lead và Manager sẽ không dám giao việc lớn cho bạn.

Senior Dev không chỉ giao tiếp với dev, mà còn với:

• PM

• BA

• QA

• Đôi khi là khách hàng

Code giỏi mà không truyền đạt được tư duy thì rất khó lên level.

5. Không chủ động “step up” nhưng lại chờ được công nhận

Một sự thật hơi phũ:

Không ai tự nhiên phong bạn làm Senior cả.

Nếu bạn:

• Không chủ động nhận task khó

• Không mentor junior

• Không đề xuất cải tiến hệ thống

• Không tham gia decision kỹ thuật

… thì dù năng lực có đủ, bạn vẫn không được nhìn nhận là Senior.

Senior là vai trò bạn phải tự bước vào, không phải chức danh được ban phát.

Vậy muốn lên Senior thì dev cần làm gì khác đi?

Tóm gọn trong 5 ý:

1. Nghĩ xa hơn task được giao

2. Hiểu hệ thống & business

3. Nhận trách nhiệm, không né lỗi

4. Nâng cấp kỹ năng giao tiếp

5. Chủ động dẫn dắt – dù chưa có title

Nếu bạn đang là dev:

• Code tốt

• Chăm chỉ

• Nhưng mãi không lên Senior

👉 Đừng chỉ hỏi: “Mình thiếu kỹ năng gì?”
Hãy hỏi:“Mình đã hành xử như một Senior chưa?”

Vì đôi khi, rào cản lớn nhất không nằm ở trình độ – mà nằm ở tư duy và vai trò bạn đang tự đặt cho mình.